Jeszcze niedawno sądziłam, że życie kobiety po czterdziestce to pasmo wyrzeczeń, nudnych obowiązków i powolne znikanie z oczu świata. Tak też wyglądała moja codzienność – powtarzalna, przewidywalna, niepozorna. Dzieci dorastały, mąż zdawał się coraz bardziej obcy, a ja sama? Czułam się przezroczysta. Uśmiechałam się do lustra z uprzejmości, bo nic innego mi nie zostawało. Nie przypuszczałam, że wszystko może się zmienić. Że jeszcze ktoś we mnie uwierzy, a ja odważę się zawalczyć o siebie.

Moja codzienność była zwyczajna

– Mamo, gdzie jest mój strój na WF?! – wołał syn z przedpokoju.

– Pod łóżkiem, tam, gdzie zawsze rzucasz – odpowiedziałam, nie odrywając rąk od zlewu pełnego naczyń.

Z kuchni dobiegał zapach lekko przypalonej jajecznicy, która miała być śniadaniem dla nas wszystkich. Mój mąż, siedzący przy stole, nawet nie podniósł wzroku znad telefonu. Przewijał wiadomości, jakbyśmy wszyscy wokół byli tłem do jego dnia. Na stole stał jego kubek z kawą – jak zwykle niedopitą – i kanapka, której znowu ze sobą nie weźmie, twierdząc, że "w pracy coś zje".

– Jesteś gotowy? – zapytałam męża, zerkając na zegarek. – Za dziesięć minut masz autobus.

– No to się chyba spóźnię – mruknął.

Nie zapytał, czy jadę do pracy. Nie zapytał, jak się czuję. Od lat nie zadawał już żadnych pytań, które nie dotyczyły spraw praktycznych: rachunki, zakupy, dzieci. Czułam się jak część wyposażenia domu. Pralka pytała mnie o mniej. Na papierze wszystko wyglądało przyzwoicie: stabilny związek, dwójka dzieci, mieszkanie na własność, etat w sekretariacie szkoły. A jednak w środku byłam jak zwiędła roślina – podlewana regularnie, ale od dawna niekwitnąca.

Kiedyś chciałam być kimś więcej. Marzyłam o studiach psychologicznych, pracy z ludźmi, rozwoju. Potem przyszły dzieci, kredyt, zmęczenie i poczucie, że nie wypada mieć zachcianek po czterdziestce. W końcu już się swoje w życiu wybrało, prawda? Tyle że gdzieś we mnie tliło się pytanie: czy to już wszystko?

Zaczęłam czuć się coraz gorzej

Najpierw był ból głowy, który nie mijał. Potem przyszło zmęczenie, rozdrażnienie, bezsenność. Lekarka rzuciła hasło: wypalenie. I zapytała, czy rozważam zmianę pracy.

– Zmiana pracy w moim wieku? Chyba pani żartuje – parsknęłam śmiechem, bardziej z nerwów niż rozbawienia.

Po wizycie siedziałam w samochodzie dobre pół godziny, nie odpalając silnika. Gapiłam się przez szybę na ludzi przechodzących chodnikiem, każdy z nosem w telefonie, wszyscy w biegu. Czy ktoś jeszcze czuł się tak jak ja – przeżuta przez życie i wypluta na chodnik? W pracy zaczęłam się mylić. Zapomniałam wpisać jednego ucznia na listę obecności. Pomyliłam godziny zebrania. Dyrektorka popatrzyła na mnie znad okularów:

– Wszystko w porządku?

– Tak, tylko mam ostatnio trochę na głowie – skłamałam, jak zwykle.

W domu było jeszcze gorzej. Mąż przestał wracać na kolacje. Twierdził, że zostaje dłużej w pracy, ale ja nie byłam głupia. Telefon miał teraz przy sobie nawet w łazience. Zaczął pachnieć obcymi perfumami, a kiedy próbowałam go zapytać, czy coś się dzieje, wzruszył tylko ramionami:

– Znowu ci się coś wydaje. Może idź do kosmetyczki, odpręż się.

Pewnego wieczoru, gdy dzieci już spały, usiadłam na kanapie, gapiąc się w ścianę. I wtedy dotarło do mnie: wszystko w moim życiu się sypie. Małżeństwo, zdrowie, praca. A ja, zamiast coś z tym zrobić, siedzę i udaję, że to normalne. Nie wiedziałam jeszcze jak, ale wiedziałam, że muszę coś zmienić.

Znalazłam tę ofertę przypadkiem

Pewnego dnia, przeglądając internet bez celu, trafiłam na reklamę kursu online: „Relacje międzyludzkie w praktyce – jak pracować z ludźmi i nie zwariować”. Zaśmiałam się pod nosem, bo tytuł brzmiał jak o mnie. Kliknęłam z ciekawości. Cena była promocyjna, zajęcia w weekendy, można było uczestniczyć z domu. Coś mnie tknęło. Może ten impuls, którego od lat potrzebowałam?

Wahałam się trzy dni, a potem... zapisałam się. Nikomu nie powiedziałam. Ani mężowi, ani dzieciom. Zaczęłam ukradkiem słuchać wykładów w słuchawkach, wieczorami w łóżku, udając, że oglądam serial. Prowadziłam notatki w starym zeszycie matematycznym syna. Poczułam się, jakbym wróciła do siebie sprzed lat – tej, która coś chciała, która była ciekawa świata, która miała marzenia.

– Co ty tak klikasz w tym laptopie? – zapytał pewnego wieczoru mąż, patrząc na mnie podejrzliwie.

– Uczę się – odparłam sucho.

– Uczysz się? Po co ci to? W twoim wieku?

Tylko pokręcił głową i poszedł do kuchni. Może myślał, że mi przejdzie. Może chciał, żebym znów była tą samą przewidywalną żoną, co zawsze.
Ale ja czułam coś innego. Jakby ktoś mnie wreszcie obudził. Nie rozumiałam jeszcze, dokąd mnie to zaprowadzi. Nie wiedziałam, czy zrobię z tym coś konkretnego, ale zrobiłam pierwszy krok, a to już było więcej, niż przez ostatnich dziesięć lat.

Pokochałam te zajęcia

Z czasem nauka przestała być tylko odskocznią. Zaczęła mnie pochłaniać. Zaczęłam rozumieć nie tylko ludzi, ale i siebie. Swoje mechanizmy, wybory, zaniechania. Uświadomiłam sobie, że przez większość życia wypełniałam cudze potrzeby, ignorując własne. Kurs, który miał być ciekawostką, a stał się punktem zwrotnym.

Podczas jednych z zajęć prowadząca rzuciła pytanie: – Co byś zrobiła, gdybyś się nie bała?

To zdanie nie dawało mi spokoju. Wieczorem zapisałam je na żółtej karteczce i przykleiłam nad biurkiem. Patrzyłam na nie codziennie, aż któregoś dnia odważyłam się napisać maila do fundacji, szukającej wolontariuszy. Po tygodniu dostałam odpowiedź: zaproszenie na rozmowę online.

– Pani doświadczenie zawodowe może nie jest bezpośrednio związane, ale mamy wolę dać szansę ludziom z pasją. Zaczniemy od szkoleń. Zobaczymy, jak pani sobie poradzi – powiedziała kobieta po drugiej stronie ekranu.

Poczułam się, jakbym wygrała coś dużego. W domu wszystko toczyło się swoim rytmem. Mąż był jak cień. Dzieci – coraz bardziej samodzielne. I tylko ja czułam, że się zmieniam. 

– Coś ty taka... inna? – zapytała córka.

– Może po prostu zaczynam być sobą – odpowiedziałam z uśmiechem.

Nabrałam ochoty na więcej

Gdy ukończyłam kurs, zaczęłam poważnie myśleć o studiach podyplomowych. Znajoma z kursu podrzuciła mi ofertę uczelni, a mąż tylko uniósł brwi, kiedy mu o tym powiedziałam.

– Myślałem, że to był tylko taki kaprys – mruknął. – Ty naprawdę zamierzasz się w to bawić?

– To nie zabawa. To moje nowe życie – odpowiedziałam spokojnie.

Już się nie tłumaczyłam. Nie prosiłam o zgodę. Byłam dorosłą kobietą, która zaczęła brać odpowiedzialność za siebie. W pracy coraz częściej proszono mnie o pomoc przy trudnych sytuacjach z uczniami. Dyrektorka zaczęła patrzeć na mnie inaczej. Może pierwszy raz dostrzegła, że jestem kimś więcej niż tylko panią od papierów.

Niektóre koleżanki kiwały głowami z politowaniem. Inne patrzyły z podziwem. Jedna powiedziała mi cicho przy kawie:

– Zawsze zazdrościłam ci odwagi. Też bym chciała coś zmienić.

Tylko ja wiedziałam, jak niewiele trzeba, by ruszyć. I jak wiele to potem zmienia.

Minęły dwa lata

W tym czasie zaczęłam prowadzić warsztaty w domu kultury. Potem ktoś mnie zaprosił jako prelegentkę na lokalne wydarzenie. Nagle okazało się, że kobieta, którą przez lata nikt nie zauważał, ma coś do powiedzenia. Mąż wciąż nie rozumie, co się zmieniło. Może nigdy nie zrozumie, ale już przestałam się starać, by mu wszystko tłumaczyć. On wybrał swoje życie. Ja – swoje.

Dzieci... dorastają. I kiedy widzą, że ich matka coś tworzy, że się uczy, że potrafi się zaangażować – zaczynają inaczej mnie traktować. Syn sam z siebie zapytał ostatnio:

– Mamo, jak to jest, tak naprawdę chcieć coś robić?

Chciało mi się płakać, bo to było dokładnie to pytanie, którego nikt nigdy mi nie zadał, a którego przez całe życie potrzebowałam. Czy odniosłam sukces? Nie wiem. Nie zarabiam kokosów i nadal mam te same zmarszczki, ale czuję, że żyję. A to więcej, niż miałam wcześniej. Myślałam, że po czterdziestce życie się kończy, a ono dopiero się zaczęło.

Edyta, 42 lata

Historie są inspirowane prawdziwym życiem. Nie odzwierciedlają rzeczywistych zdarzeń ani osób, a wszelkie podobieństwa są całkowicie przypadkowe.

Czytaj także: